Zowel bij antwoord ‘JA’ als antwoord ‘NEE’ lees echt even verder

Zoals in het vorige blog over ‘antisociaal’ gedrag beloofd: fascinerende voorbeelden van lage visuele scores.

De eerste drie maanden van het jaar had ik het genoegen 48 medewerkers van een ministerie persoonlijk de MILS af te mogen nemen. Interessant om nu eens met een grote groep volwassenen 1 - op - 1 aan de slag te mogen gaan en daarna in, vier online workshops weer terug te zien (in het beeld hierboven vindt u de beoordeling van de deelnemers).

Er zijn veel prachtige leermomenten te delen ik kies vandaag voor het leermoment bij ons, ikzelf en twee van deze medewerkers, op de MILS leervoorkeur ‘Visueel’.

Volwassenen hebben bijna altijd een veel uitgesprokener zelfbeeld dan de 9 – 18-jarigen die we tot nu toe vooral de MILS afnamen. Dat geeft prachtige gesprekken. In dit geval twee heren die beiden ‘laag’ scoorden op visueel. Bij de MILS betekent een lage score dat er andere ingangen zijn die voor jou fijner zijn die jou minder energie kosten bij het leren. Ze scoorden respectievelijk een 4 en een 8 (range is 0 – 36).

De man op ‘4’ tijdens zijn persoonlijke intake: ik vertelde hem over de lage score en wat dat volgens de MILS dan inhield. Zijn hele non-verbaal kwam door mijn scherm heen denderen: er klopte niets van wat ik zei! Dus ik stel, zoals altijd aan het eind van mijn relaas de open vraag “herken je jezelf hierin?”. Wel, er kwam een waterval aan tekst terug waaruit ik geen één enkele indicatie kon halen voor een visuele voorkeur. Ik vat zijn verhaal netjes samen en samen stellen we vast dat daar niet veel visueels in zit. Er ontstaat een hele lichte twijfel op mijn scherm zie ik, maar ik zie ook een soort verlorenheid naar boven komen. We zijn hier op identiteit-niveau aangeland. Dus ik vraag voorzichtig: waarom kan deze score niet kloppen? “Iedere vakantie (ik hoop dat ik snel ik weer kan!) plan ik het zo dat ik in ieder geval bij een mooi een museum langs kan”. Ik probeer nog even: zijn dat musea met beelden? Hij reageert wat beledigd “Nee, met schilderijen natuurlijk.”

Dat was voor mij ook erg verrassend, dat vertelde ik hem ook en vroeg: “Kun je mij misschien wat meer vertellen over hoe dat gaat als jij naar zo’n prachtig museum gaat?” Hij klaart gelijk op er verschijnt een brede smile en hij gaat rechtop zitten: “Als ik binnenkom regel ik gelijk dat ik met de eerste volgende gids mee kan in een taal die ik spreek (ik kijk naar zijn profiel en zie een extreem hoge score op ‘samen leren’ ah ja ‘check’ denk ik). “Ah, je sluit je aan bij zo’n groepje?” “Ja, en dan luister ik (luister slim 20 hoog gemiddeld zie ik staan) naar die gids en dan gaat zo’n schilderij voor mij leven.” “Jij houdt wellicht vooral van schilderijen met mensen erop?” Zeg ik. “Ja maar soms zijn er ook prachtige verhalen over mensen op basis van een stilleven,” vertelt hij.

Ik zit inmiddels hard na te denken want ik snap nu wel iets meer van hoe hij naar schilderijen ‘kijkt’, maar nog niet helemaal. “Doe je nog wat anders bij dat schilderij vraag ik hem?” Hij begint een beetje te draaien op zijn stoel en schuin weg te kijken en zegt dan: tja, ik doe eigenlijk ook wel iets vreemds... Als ik geregeld heb dat ik me bij een gids aan kan sluiten dan loop ik heel snel naar de museumwinkel en koop ik de grote gids waarin ze de schilderijen beschrijven (ah, teksten heel hoog zie ik staan op zijn MILS profiel).

“Zo dus als jij naar zo’n museum gaat loop je met de groep en de gids mee en als de gids klaar is met praten, lees je alles nog eens na in je catalogus? “Ja, dat klopt!” Roept hij enthousiast. “Kijk jij eigenlijk wel naar de schilderijen zelf?”

Hij kijkt me vol verbazing aan: “Nu je het zegt, nee, eigenlijk ik kijk nooit echt naar de schilderijen.” Hij begon zelf spontaan te lachen het ijs was gebroken. Hij herkende zichzelf en vertelde het verhaal met veel humor tijdens zijn workshop. Door zijn grote interesse in- en het respect voor schilderkunst had hij zijn eigen methodiek ontwikkeld om te genieten van schilderijen.

Iedereen is visueel uniek
De workshop erna vertelde ik dit verhaal aan de groep om het effect van een laag visuele score te verduidelijken. Wat schetst mijn verbazing, ook in deze groep geeft de persoon met ‘8’ op visueel gelijk aan: “Ja, maar ik ga ook graag naar musea om schilderijen te kijken.” Ik viel bijna van mijn stoel, “hoezo, leg uit? Ga je ook met een groep mee?” Meteen bleek dat de ene persoon de andere niet is. “Oh nee, ik moet er niet aan denken! Gidsen blijven zo lang stil staan voor zo’n schilderij, daar ben ik veel te ongedurig voor.” Ik zag extreem hoog op bewegen op zijn MILS profiel staan en knikte. De hele groep hing nu aan zijn lippen: “Wat ik doe is, dat ik eindeloos op en neer loop voor een schilderij. Ik kom iedere keer op een net iets andere manier, onder een net iets andere hoek aanlopen en dan zie ik elke keer een ander stukje van het schilderij. Zo bouw ik het schilderij langzaam op in mijn hoofd.”

Schilderijen lijken dus op het eerste gezicht voorbehouden aan mensen met een voorkeur voor het visuele. Dat is dus vanaf nu (experience based) bewezen onwaar.  Wat een geweldige strategieën ontwikkelen mensen om van schilderijen te genieten ZONDER een visuele voorkeur. Dat is waar het bij zo’n unieke strategie om draait, leren om gebruik te maken van je eigen voorkeuren. Daarmee kun je soms onwaarschijnlijk mooie resultaten boeken.

Wat hou ik toch van het menselijk brein!